۲-۲-۱۰ ویژگیهای پیش بینی سود
۱- اثر انتشار پیش بینی، تحقیقات نشان میدهد در محیطهایی که انتشار پیش بینی اختیاری است؛ مدیران هنگامی سود را پیش بینی می‌کنند که انتظار آنها از عملکرد آیندهی شرکت متفاوت از انتظار سرمایه گذاران باشد. به عبارت دیگر، هنگامی که عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیریت و بازار وجود دارد.
۲- دقت پیش بینی، مدیران هنگامی که تصمیم می گیرند پیش بینی سود منتشر کنند، سطحی از دقت را بر اساس مقایسه منافع انتشار پیش بینی دقیق با هزینه های انتشار آن انتخاب می‌کنند.
۳- اثر تکرار پیش بینی، تکرار پیش بینی سود می تواند در واکنش بازار به پیش بینیهای مدیریت نقش ایفا کند. هنگامی که مدیران با ارائه پیش بینیهای قبلی دقیقتر و مکررتر مشهور شدند؛ واکنش سرمایه گذاران به پیش بینیهای آنها شدیدتر می شود.
۴- اثر افق پیش بینی (بلندمدت یا کوتاهمدت)، مدیران می توانند با افقهای مختلف به ارائه پیش بینی بپردازند. مدیران ممکن است به صورت بلندمدت پیش بینی کنند تا هزینه سرمایه را کاهش دهند یا پیش بینی کوتاهمدت بدهند تا انتظارات بازار یا تحلیلگران را به سطح قابل قبولی برسانند(رحمانی و همکاران،۱۳۹۱).
۲-۲-۱۱ نگرانی مدیران در مورد پیش بینی و گزارشهای فصلی سود
پیش بینی سود یک افشای داوطلبانه است و مدیران نگاه قابل توجهی دارند زمانی که این پیش بینیها را منتشر می‌کنند. آنها به طور مکرر و دقیق افق پیش بینیهایشان را انتخاب می‌کنند و این انتخابها می تواند بر توانایی بازار در تفسیر پیش بینیها تاثیر بگذارد و پیامدهای پیش بینی در قیمت جاری سهام منعکس می شود. به عبارت دیگر ویژگیهای پیش بینی به سرمایه گذاران کمک می کند تا ارتباط بین پیش بینی و سودهای آتی را بهتر بفهمند و به آنها اجازه میدهد بر اساس آن اوراق بهادار را قیمت گذاری کنند.
نگرانی در مورد نتایج انگیزه مدیران از گزارش سودهای فصلی در تجارت عادی به نظر میرسد. مخالفان گزارش فصلی ادعا می‌کنند که پیش بینی مضر است به دلیل فشاری که مدیران برای پیش بینیهایشان متحمل میشوند. زیرا بازار فرض می کند که یک شرکت ضعیف عمل می کند زمانی که پیش بینی از دست رفته است. سرمایه گذاران اعتماد خود را از دست می دهند و مدیران به خاطر ارائه پیش بینیها زیر فشار شدید هستند. مخالفان همچنین معتقدند که ارائه سودهای فصلی هدفمند برای مدیران هزینهبر است. هزینه ها شامل تلاش هدر رفته برای آماده سازی پیش بینیها، غفلت از فرصتهای رشد بلندمدت، واکنش بالای سرمایه گذاران به پیش بینیهای از دست رفته، تشویق برای خصوصیسازی شرکتها برای امتناع از فشار در آماده سازی گزارشها، گمراه کردن از طریق مدیریت سود و فشار مداوم برای به روز کردن اطلاعات منتشر شده گذشته است(چوی و همکاران، ۲۰۱۰).
طرفداران گزارشهای فصلی در مقابل اعلام کردند که عدم ادامه گزارشهای فصلی هدفمند فشار مدیریت را حذف نمیکند زیرا تجزیه و تحلیلهای پیش بینی سود همچنان ادامه خواهد داشت تا این که بر انتظارات سرمایه گذار تاثیر بگذارد. همچنین حذف گزارشهای فصلی توانایی مدیریت را در تصحیح پیش بینیهای نامناسب تحلیلگران کاهش میدهد. چون تقریبا نیمی از شرکتهای جامعه به طور سیستماتیک گزارشهای فصلی را منتشر می‌کنند و حذف گزارشهای فصلی بر بیشتر شرکتها تاثیر خواهد گذاشت. پیش بینیها ممکن است به دو صورت فصلی یا سالانه باشد، پیش بینیهای فصلی مورد انتقاد قرار گرفته‌اند ولی پیش بینیهای سالانه به طور کلی مفید هستند(چوی و همکاران، ۲۰۱۰).
۲-۲-۱۲ بازده سهام
امروزه اطلاعات مالی، ابزار راهبردی مهمی در تصمیم گیری اقتصادی محسوب می شود و بدون شک کیفیت تصمیمات نیز بستگی به صحت، دقت و به هنگام بودن اطلاعات دارد. در بازارهای مالی، اطلاعات می توانند به صورت نشانهها، علایم، اخبار وپیشبینیهای مختلف از داخل یا خارج شرکت گزارش و در دسترس سهام‌داران قرار گیرد و موجب ایجاد واکنش و در نتیجه تغییراتی در قیمت سهام شود. واکنشهای بازار سهام به اطلاعات، متفاوت است. در برخی موارد واکنش افراد عقلایی نیست و موجب نابهنجاریهایی از جمله افزایش یا کاهش بیش از حد قیمتها می شود. واکنش بیش از اندازه یا کمتر از اندازه، زمانی رخ میدهد که افراد با توجه به اطلاعات جدید، قیمت سهام را بیشتر یا کمتر از ارزش ذاتی آن تعیین می‌کنند. اگر چه بازار پس از گذشت زمان به اشتباه خود پی میبرد و به حالت تعادل بر میگردد اما این رفتار اقتصادی، نوعی رفتار غیرعقلایی در بازار محسوب می شود که شاید بتوان آن را نوعی واکنش منطقی نسبت به عدم اطمینان سرمایه گذاران تلقی کرد. همچنین یکی از اهداف حسابداری فراهم آوردن اطلاعات برای سرمایه گذاران و تحلیلگران برای کمک به آن ها در پیش بینی بازده سهام شرکتها است. بررسی عوامل تعیینکننده تغییرات بازده سهام می تواند سبب بهبود تصمیم گیری سرمایه گذاران و تخصیص بهینه منابع شود. در واقع با مشخص شدن عوامل تعیینکننده بازده سهام، ذهنیت سرمایه گذاران در خصوص عوامل مؤثر بر تغییرات بازده سهام اصلاح خواهد شد. لذا با عنایت به این که ارزیابی بازده سهام شرکتهای مختلف مهمترین مسئله پیشروی سرمایه گذاران در بازار سرمایه محسوب می شود. از مهمترین اقدامات در حوزه سرمایه گذاری، تخصیص بهینه منابع و کسب حداکثر بازدهی است. از این رو، پژوهشگران همواره در جستجوی عوامل تاثیرگذار بر بازده سهام هستند. برای تشریح رفتار بازده سهام، از مدلهای مختلفی استفاده )، مدل CAPM شده است؛ از جمله این مدلها، مدل تک عاملی قیمت گذاری دارایی های سرمایهای[۱۰] ( ) ICAPM سه عاملی فاما و فرنچ، مدل آربیتراژ و مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایهای چند دورهای[۱۱] ( است. از معروفترین و قدیمیترین این مدلها، مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایهای است. ولی نتایج پژوهشهای باسو(۱۹۹۷)، فاما و فرنچ(۱۹۹۲)، اسلون(۱۹۹۶) و برادشو(۲۰۰۶) حاکی از این است که متغیرهایی نظیر اندازه، نسبت سود به قیمت سهام، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار، اقلام تعهدی و تامین مالی خارجی، بازده سهام را بهتر از مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایهای نشان میدهد. این موارد با عنوان نابهنجاریهای بازار در ادبیات معاصر مطرح است. از جمله نابهنجاریهایی که در سالهای اخیر در بازار سرمایه مطرح شده، نابهنجاری اقلام تعهدی ( اثر اقلام تعهدی بر بازده آتی سهام ) و نابهنجاری تامین مالی خارجی ( اثر تامین مالی خارجی بر بازده آتی سهام ) است(هاشمی و جلالی مقدم، ۱۳۹۲).
