با توجه به مطالب بیان شده در گستره نظری تحقیق و پیشینه تحقیق مشخص میگردد که برای بررسی هوش سازمانی در این تحقیق از ۷ شاخص چشم انداز استراتژیک،سرنوشت مشترک ،میل به تغییر ،روحیه ،اتحاد و توافق ،کاربرد دانش و عملکرد مورد استفاده قرار میگیرد و برای بررسی فرهنگ سازمانی از مدل دنیسون و معیارهای موجود در آن یعنی مشارکت ،انسجام ،قابلیت انطباق و مأموریت مورد استفاده قرار میگیرد،در این تحقیق جهت بررسی تعهد سازمانی از مدل سه بعدی میلر و آلن مورد استفاده قرار می یگرد که شامل شاخص های تعهد عاطفی ،تعهد مستمر و تعهد هنجاری میگردد و در بررسی سلامت روان از مدل گبرگ استفاده شده است.
فصل سوم :
روش تحقیق
مقدمه :
در این فصل به بررسی جامعه آماری تحقیق ، نمونه آماری ،پرسشنامه های تحقیق و روایی و پایایی پرسشنامه تحقیق پرداخته می شود.
جامعه آماری :
جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی کارکنان رسمی شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی
به تعداد ۱۵۰۰ نفر میباشد.
نمونه آماری و روش نمونهگیری :
نمونه آماری پژوهش حاضر بر اساس جدول مورگان محاسبه و تعیین شده است که روش نمونه گیری با توجه به اینکه بدون در نظر گرفتن پست سازمانی ،گروه سنی ،سابقه کاری،جنسیت ،… افراد و به صورت کاملا تصادفی انجام شده است لذا این تحقیق با روش نمونه گیری تصادفی ساده انجام میگردد.
حجم نمونه آماری :
توجه به حجم جامعه آماری در این تحقیق (۱۵۰۰نفر) حجم نمونه آماری با بهره گرفتن از جدول مورگان ۳۰۶ نفر تعیین میگردد.
ابزار جمع آوری داده (پرسشنامه های تحقیق )
در این پژوهش از چهار پرسشنامه به شرح زیر استفاده شده است:
۱)پرسشنامه هوش سازمانی
۲)پرسشنامه فرهنگ سازمانی
۳)پرسشنامه سلامت روان
۴)پرسشنامه تعهد سازمانی
الف) پرسشنامه هوش سازمانی
هوش سازمانی توسط کارل آلبرشت در سال ۲۰۰۳ به منظور سنجش میزان هوش سازمانی طراحی و تدوین گردیده و شامل ۴۹ آیتم میباشد که آزمودنی ها میزان توافق خود با هر آیتم را در یک طبقه پنج درجه ای لیکرت (کاملاً موافقم تا کاملاً مخالفم) مشخص شده است.این مقیاس دارای ۷ مؤلفه و هر مؤلفه از ۷ آیتم تشکیل شده است که هیچ یک آیتم ها با هم همپوشی ندارند و هر آیتم در یک مؤلفه قرار میگیرد.این مقیاس را می توان به صورت گروهی و انفرادی اجرا کرد و جهت اجرا محدودیت زمانی وجود ندارد. (کهنسال و همکاران ۱۳۸۹).
ب) پرسشنامه فرهنگ سازمانی
پرسشنامه ۳۶ سوالی دنیسون(۲۰۰۳) از نوع مقیاس لیکرت میباشد و ۵ طیف دارد که از کاملاً ناموافقم ۱ تا کاملاً موافقم ۵ تشکیل شده است. روایی این پرسشنامه با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ ۸۵% به دست آمده است( قناتی ۱۳۸۷).
ج: پرسشنامه تعهد سازمانی
پرسشنامه استاندارد تعهد سازمانی مبتنی بر مدل سه بعدی مایر و آلن (۲۰۰۴) که ۱۸ سوال دارد و از مقیاس ۵ درجه ای لیکرت که از کاملاً ناموافقم ۱ , تا کاملاً موافقم ۵ ساخته شده است. پرسشنامه تعهد سازمانی استاندارد آلن و مایر پرسشنامه ای ۱۸ سوالی است که در سه بعد تعهد عاطفی، تعهد مستمر و تعهد هنجاری طراحی شده است. مایر و آلن در مطالعه متاآنالیزی که انجام دادند، میانگین پایایی را از میان ۱۵ مطالعه؛ ۸۲/۰ برای تعهد عاطفی، ۷۳/۰ برای تعهد مستمر و ۷۶/۰ برای تعهد هنجاری گزارش نمودهاند.در این مطالعه، پایایی پرسشنامه مذکور با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ ۸۵/۰ به دست آمده است..
د)پرسشنامه سلامت روان
معرفی پرسشنامه و کاربرد آن :
پرسشنامه سلامت عمومی دارای ۲۸ سوال است. پرسشنامه GHQ توسط گلدبرگ ( ۱۹۷۲ ) ابداع شد و هدف از طراحی آن ، کشف و شناسایی اختلال روانشناختی در مراکز و محیطهای مختلف بوده است . سؤالهای پرسشنامه به بررسی وضعیت روانشناختی فرد در ماه اخیر می پردازد و این بررسی از طریق آشکارسازی نشانه هایی نظیر ، افکار واحساسات نابهنجار و جنبه هایی از رفتار قابل مشاهده انجام میگیرد.
پرسشنامه با سوالات جسمانی شروع می شود و هرچه جلوتر برویم سوالها بیشتر وارد قلمرو روانپزشکی میشوند . دلیل به کارگیری این روش آن بوده است که آوردن سؤالهای روانپزشکی در آغاز وی میتواند آزمودنیها را برآشفته کند، به گونه ای که حاضر به همکاری نشوند.
خرده مقیاسهای قابل حصول از این پرسشنامه به قرار زیر است:
-اطلاعات مربوط به مقیاس کارکرد جسمانی
اطلاعات مربوط به مقیاس کارکرد اجتماعی
اطلاعات مربوط به مقیاس اضطراب
– اطلاعات مربوط به مقیاس افسردگی
روش نمره گذاری پرسشنامه :
پرسشنامه GHQ 28- سوالی مانند سایر فرم های GHQ به صورت ۴ گزینه ای میباشد . در نسخه اصلی طیف پاسخها (خیلی کمتر از همیشه ((کمتر از همیشه) ( مثل همیشه ) (بیشتر از همیشه ) میباشد. ولی در این فرم به صورت خیر،کمی ، زیاد، خیلی زیاد نوشته شده است . این پرسشنامه از ۴ مقیاس تشکیل شده است که هر کدام از آن ها ، دارای ۷ سوال میباشد . سؤالهای مربوط به این پنج مقیاس ، پشت سر هم امده است ؛ به گونه ای که سوالات ۱ تا ۷ مربوط به مقیاس کارکرد جسمانی (S) سوالات ۸ تا ۱۴ مربوط به اضطراب (A) سوالات ۱۵ تا ۲۱ مربوط به مقیاس کارکرد اجتماعی ( S ) و ۲۲ تا ۲۸ نیز مربوط به مقیاس افسردگی ( D) میباشد. (یعقوبی۱۳۷۴ به نقل از گلدبرگ۱۹۸۹ ) ،.
روش آماری :
در این تحقیق جهت بررسی فرضیات از آزمون های تحلیل آماری نظیر ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده میگردد.
متغیرهای تحقیق:
متغیر مستقل تحقیق :
تعهد سازمانی
متغیر وابسته تحقیق :
هوش سازمانی
فرهنگ سازمانی
سلامت روانی (با نقش واسطه ای)
هوش سازمانی
فرهنگ سازمانی
سلامت روانی
سئوالات تحقیق
-
- بررسی رابطه بین هوش سازمانی و سلامت روان کارکنان.
-
- بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی و سلامت روان کارکنان.
-
- بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی و تعهد سازمانی کارکنان.
- بررسی رابطه بین هوش سازمانی و تعهد سازمانی کارکنان.
۵- رابطه میان سلامت روان و تعهد سازمانی کارکنان .
۶- برسی نقش واسطه ای سلامت روان در رابطه بین هوش و فرهنگ سازمانی با تعهد سازمانی
قلمرو مکانی و زمانی تحقیق :
قلمرو مکانی این تحقیق شامل شرکت نفت زاگرس جنوبی در حوزه ستادی آن واقع در شهر شیراز میباشد و زمان انجام این تحقیق زمستان سال ۱۳۹۲ و بهار سال ۱۳۹۳ صورت پذیرفته است.
بررسی روایی پرسشنامه های تحقیق :
الف) میزان روایی پرسشنامه فرهنگ سازمانی
در این تحقیق از پرسشنامه ۳۶ سوالی دنیسون(۲۰۰۳) استفاده شده است روایی این پرسشنامه توسط قناتی در سال ۱۳۸۷ با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ ۸۵% به دست آمده است.
در این تحقیق نیز بررسی روایی با بهره گرفتن از جدول همبستگی به صورت زیر میباشد.
ب) میزان روایی پرسشنامه هوش سازمانی