* عدم همزمانی تجهیز منابع و مصارف منابع و ممنوعیت مصرف وجوه در غیر از موضوع طرح اوراق مشارکت
ناشران اوراق با توجه به جداول زمانی منابع و مصارف خود، اوراق را در چند مرحله منتشر می نمایند تا خواب سرمایه جمع آوری شده به حداقل ممکن کاهش یابد و بدین ترتیب در هر زمان حداقل اوراق منتشر گردد.
* کاهش نرخ تورم و کاهش نرخ بهره در بازار غیر رسمی
با کاهش نرخ تورم و نیز کاهش نرخ بهره در بازار غیر رسمی، بازدهی اوراق افزایش می‌یابد و ناشران اوراق در چنین شرایطی مایلند که سهم خود را در تامین منابع مالی در طرح افزایش داده و حداکثر اوراق را منتشر نمایند (زال پور،۱۳۸۶).
۳- زمینه انتشار
در این قسمت قبل از هر موضوع دیگری باید به انواع ریسک موجود در رابطه با خرید اوراق مشارکت اشاره داشت. مهمترین این ریسک ها عبارتند از:
ریسک های عمومی
-
- ریسک سیستماتیک
-
- ریسک تنزیل سرمایه
-
- ریسک تجاری
- ریسک سرمایه گذاری مجدد
ریسک های خاص یا ویژه
-
- ریسک عدم شفافیت
-
- ریسک اشتباهات مدیریتی
-
- ریسک ورشکستگی مالی
-
- ریسک نقدینگی
-
- ریسک تورم و یا کاهش قدرت خرید
-
- ریسک بازار
-
- ریسک اخلاقی
- ریسک عدم بازپرداخت اصل و سود
علاوه بر این ها، ریسک های دیگری نیز وجود دارند که در اقتصاد ایران به طور کلی خودنمایی می‌کنند. این ریسک ها عبارتند از:
-
- ریسک سیاسی
-
- ریسک سیاستگزاری اقتصادی
-
- ریسک ساختار اقتصادی
- ریسک نقدینگی
خریداران اوراق مشارکت به هنگام تصمیم گیری برای خرید اوراق به ریسک های فوق بیاندیشند و به آن جواب دهند.
۱٫ چه میزان ریسک را پذیرا هستند؟ مثلاً آیا ریسک های بازار (ریسک های سیستماتیک) را پذیرا هستند؟
۲٫ آیا ریسک های مربوط به اوراق (ریسک های غیر سیستماتیک) را می‌توانند تحمل کنند؟
۳٫ آیا به دنبال سود مداوم در مقاطع معین هستند؟ یا به دنبال افزایش قیمت اوراق در بلندمدت؟
پس از پاسخ به سوالات فوق است که خریدار تصمیم به خرید یا عدم خرید اوراق مشارکت می‌گیرد. اما در هر حالت، هر ورقه مشارکت در بردارنده میزانی از ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک می‌باشد که خریدار خواه ریسک پذیر باشد یا نباشد، باید عواقب آن را بپذیرد. بدیهی است وجود یا عدم وجود ثبات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی نیز از موضوعات مهم در جامعه است. در صورتی که ریسک های مذبور را هم در نظر بگیریم در آن صورت ریسک های مربوطه به میزان زیادی افزایش می‌یابند و برعکس هرچه میزان ثبات اقتصادی- سیاسی و اجتماعی افزایش یابد، میزان ریسک های همراه هر ورقه مشارکت کاهش یافته و زمینه انتشار اوراق بیشتر فراهم خواهد آمد.
همچنین عواملی نظیر حسن شهرت ناشر اوراق و اعتبار آن نزد عامه زمینه مثبت انتشار اوراق را فراهم خواهد آورد و از میزان ریسک غیر سیستماتیک اوراق می کاهد.
موضوع اوراق نیز از عوامل مؤثر در زمینه انتشار اوراق می‌باشد. اگر موضوع اوراق متنوع و در زمینه تمامی بخش های اقتصادی باشد و با ارزش های خریداران اوراق هم انطباق داشته باشد، طبعاً زمینه انتشار اوراق مساعدتر خواهد بود(آرمان،۱۳۸۴).
۴- دوره پرداخت سود
چهارمین عاملی که سبب تنوع در اوراق مشارکت می شود، دوره پرداخت سود علی الحساب می‌باشد. پرداخت سود علی الحساب در مقاطع کوتاه مدت موجب جلب خریدارانی می‌گردد که گرچه دارای سرمایه اندکی می‌باشند ولی مایلند به طور مستمر سود را در مقاطع معین دریافت دارند تا زندگی روزمره خود را با آن بگذرانند و بر عکس پرداخت سودهای علی الحساب در مقاطع طویل المدت موجب جلب خریدارانی می‌گردد که دارای قدرت سرمایه گذاری زیاد می‌باشند. از این رو ناشران باید قبل از انتشار اوراق، بازار هدف خود را مشخص نمایند و بر اساس آن فروش اوراق را پیشنهاد نمایند.
در اوایل انتشار اوراق مشارکت در ایران که نرخ تورم بسیار بالا بود، اکثر خریداران اوراق را صاحبان سرمایه کوچک تشکیل می‌دادند و سرمایه داران بزرگ چندان از آن استقبال نمی نمودند. در حالی که در شرایط فعلی که نرخ تورم تا حدودی کاهش یافته و کسادی حاکم گردیده است، سرمایه داران بزرگ از خریداران عمده این اوراق گردیده اند.
انتخاب دوره کوتاه مدت برای پرداخت سود علی الحساب اوراق گرچه برای دارندگان اوراق مشارکت مطلوب می‌باشد و عملاً سودی بالاتر از نرخ اعلام شده را دریافت می دارند ولی ناشران باید علاوه بر هزینه مربوط به سودهای علی الحساب هزینه های مربوط به پرداخت های مکرر سودهای علی الحساب را نیز پرداخت نمایند.
در صورتی که پرداخت سود علی الحساب در مقاطع طویل المدت گرچه به نفع ناشران اوراق مشارکت می‌باشد اما رضایت خریداران و سرمایه گذاران کوچک را تامین ننموده و عملا منجر به استقبال سرمایه گذاران بزرگ برای خرید این اوراق در اقلام متنابه خواهد شد(آرمان،۱۳۸۴).
۱-۸- قلمرو زمانی و مکانی تحقیق
قلمرو زمانی:**********
قلمرو مکانی: وزارت راه و شهرسازی
قلمرو موضوعی: بررسی آثار انتشار اوراق مشارکت بر تامین مالی طرح های عمرانی وزارت راه و شهرسازی
فصل دوم
مروری بر ادبیات تحقیق
مقدمه
