- به حداکثر رسانیدن ارزش شرکت: مؤسسه سرمایه در گردش را به همان منظوری نگهداری میکند که هر دارایی دیگر را، یعنی کمک در به حداکثر رسانیدن ارزش فعلی سهام عای و ارزش شرکت. سرمایه گذاری وجوه بلا استفاده، به حداقل رسانیدن موجودی ها، وصول سریع مطالبات وحذف تامین های مالی کوتاه مدت پر هزینه و غیر ضروری همگی منجر به افزایش ارزش مؤسسه می شود(کردی،۱۳۹۲ ، ۵).
۲-۲-۳٫ دلایل توجه مدیریت به سرمایه در گردش
-
- دارایی ها و بدهی های تشکیل دهنده سرمایه در گردش، حساب های کنترل پذیر و در نتیجه نیازمند توجه مداوم میباشد(ستایش و همکارانش،۱۳۸۸، ۴۶).
-
- بدهی های جاری منبع اصلی تامین مالی شرکت های کوچک را تشکیل میدهد(بیکر و پاول ۲۰۰۵، برگرفته از مقاله ستایش و همکارانش، ۱۳۸۸، ۴۶).
-
- سطوح واقعی و مطلوب دارایی های جاری دستخوش تغییرات دائمی است. این وضع باعث می شود که درباره سطح مطلوب یا مورد انتظار دارایی های جاری، به صورت مستمر و روزانه تصمیماتی اتخاذ می شود(ستایش و همکارانش،۱۳۸۸، ۴۶).
-
- اگر مدیریت سرمایه در گردش صحیح نباشد، احتمال دارد فروش و سود شرکت کاهش یابد و چه بسا شرکت در پرداخت به موقع دیون و تعهدات خود ناتوان بماند(ستایش و همکارانش، ۱۳۸۸، ۴۶).
-
-
- نگهداری سطح مطلوب وجه نقد برای پرداخت بدهی های سررسید شده و استفاده از فرصت های ناگهانی مناسب جهت سرمایه گذاری(رودپشتی و کیایی،۱۳۸۷، ۷).
-
-
- دسترسی به مواد اولیه برای تولید به طوری که شرکت بتواند به موقع جوابگوی تقاضای مشتریان باشد(رودپشتی و کیایی،۱۳۸۷، ۷).
- هر گونه تصمیمی که در این بخش توسط مدیران واحد تجاری اتخاذ شود تاثیر شدیدی بر روی بازدهی عملیاتی واحد تجاری میگذارد که باعث تغییر ارزش شرکت و نهایتاً ثروت سهامداران خواهد شد(رودپشتی و کیایی،۱۳۸۷، ۷).
۲-۲-۴٫ مدیریت سرمایه در گردش کارا
مدیریت کارآمد سرمایه در گردش نقش مهمی در سیاست کلی شرکت به منظور ایجاد ارزش سهام بازی میکند. روش مدیریت سرمایه در گردش میتواند تاثیر قابل توجهی روی نقدینگی و سودآوری شرکت داشته باشد(رأی، ۲۰۱۲، ۱۲۷). مدیریت سرمایه در گردش کارا شامل برنامه ریزی وکنترل دارایی ها و بدهی های جاری به گونه ای است که ریسک ناتوانی در برآورده کردن تعهدات کوتاه مدت از یک طرف و اجتناب از سرمایه گذاری بیش از حد در این دارایی ها را از طرف دیگر برطرف نماید(رحمان و نصر، ۲۰۰۷).
اعمال مدیریت کارآمد و اثر بخش بر دارایی های جاری مستلزم آن است که ابتدا باید با قواعد کلی مربوط به سرمایه گذاری در هر یک از انواع دارایی های جاری موجودی نقدی، اوراق بهادار، حساب های دریافتنی و موجودی ها آشنایی حاصل شود و همواره سه جنبه اساسی زیر مد نظر قرار گیرد(شباهنگ، ۱۳۷۲، ۸۱).
-
- ویژگی های بنیادی دارایی و چگونگی استفاده از آن توسط واحد انتفاعی.
-
- منافع و هزینه های مربوط به مبلغ سرمایه گذاری در دارایی.
- مخاطرات همراه با سرمایه گذاری در دارایی.
بنابرین مدیران نیاز دارند که بدانند چگونه یک سیاست مدیریت سرمایه در گردش کارا را به کار گیرند تا رشد، سودآوری و موفقیت بلند مدت شرکت خود را تضمین کنند(ستایش و همکاران، ۱۳۸۸، ۴۵). به عبارت دیگر مدیران واحدهای انتفاعی در شرایط مختلف با توجه به عوامل درونی و بیرونی واحد انتفاعی و با توجه به ریسک و بازده باید استراتژی مناسبی را برای اداره و مدیریت سرمایه در گردش واحد خود انتخاب نمایند. چنانچه نوع استراتژی مدیریت دارایی ها و بدهی های جاری در موقعیتی معین به گونه ای مناسب انتخاب شود، امکان دستیابی به بهترین استراتژی مدیریت سرمایه در گردش فراهم خواهد شد. بررسی، کنترل و برنامه ریزی درباره اقلام سرمایه در گردش به منظور انتخاب بهترین راهبرد در مدیریت آن بایستی منجر به افزایش بازدهی، توان نقدینگی، توان پرداخت بدهی و تداوم فعالیت واحد انتفاعی گردد(رهنمای رودپشتی وکیائی، ۱۳۸۷،۶). شرکت هایی که دارای مدیریت سرمایه در گردش ضعیف هستند به مرور زمان مزایای رقابتی و انعطاف پذیری خود را از دست میدهند( فتحی و توکلی،۱۳۸۸، ۱۰۵).
۲-۲-۵٫ انواع سرمایه در گردش
-
- سرمایه در گردش دائمی: این دارایی ها به طور مداوم، در تمامی طول سال مورد نیاز میباشند. سرمایه در گردش دائمی بیانگر مبالغ نقد، دریافتنی ها و موجودی ها میباشند که به عنوان یک حداقلی جهت انجام عملیات در هر زمانی نگهداری میشوند(کردی،۱۳۹۲، ۴).
- سرمایه در گردش غیر دائمی: بیان کننده دارایی های اضافی است که در مواقع خاص در طی سال مورد نیاز میباشند. به عنوان مثال، مقداری موجودی اضافی می بایست برای دوره هایی که فروش افزایش مییابد(به حداکثر میرسد)، نگهداری شود. برای پرداخت هزینه ملزومات اضافی که لازمه فعالیت زیاد میباشد، وجه نقد اضافی مورد نیاز است (کردی،۱۳۹۲، ۴)
۲-۲-۶٫ عوامل مؤثر بر سرمایه در گردش
-
- فروش: فروش واقعی و پیشبینی شده ی شرکت بر مقدار سرمایه در گردشی که شرکت به مصرف می رساند(و مجبور است آن را تامین کند) اثر بسیار شدیدی دارد. فروش شرکت برحجم دارایی های جاری و بدهی های جاری اثر مستقیم دارد و باعث می شود که این اقلام خود به خود افزایش یابند. در طی زمان یک مؤسسه نسبت تقریبا ثابتی از دارایی های جاری به فروش سالانه حفظ خواهد کرد. شرکتی که به سطح ثابتی از فروش دست مییابد، در صورتی که بدرستی اداره شود با سطح ثابتی از وجوه نقد، حساب های دریافتنی و موجودی ها به عملیات خود ادامه میدهد. موسساتی که می خواهند در فروش خود افزایش و رشد داشته باشند، نیازمند سرمایه در گردش دائمی اضافی هستند. در صورتی که فروش در حال کاهش باشد، انتظار کاهش در سرمایه در گردش دائمی می رود(کردی ،۱۳۹۲ ،۶).
-
- عوامل فصلی و دوره ای: بیشتر مؤسسات با نوسانات فصلی در تقاضا برای محصولات و خدماتشان روبرو میشوند. این تغییرات در فروش بر میزان سرمایه در گردش تاثیر میگذارد. در یک بحران، ممکن است که فروش یک مؤسسه موقتا کاهش یابد، در نتیجه نیاز به کاهش موجودی ها و میزان مطالبات احساس می شود. در زمان بالا بودن نرخ بهره، ممکن است مشتریان به کندی صورت حساب هایشان را بپردازند، این حقیقت باعث افزایش در میزان مطالبات خواهد شد(کردی،۱۳۹۲، ۶).
-
- نرخ بهره: سطوح نرخ بهره بر مقدار سرمایه در گردشی که یک مؤسسه نگهداری میکند، تاثیر میگذارد. هنگامی که نرخ بهره بالا باشد، مؤسسه به کاهش وجوه نقد، حساب های در یافتنی و موجودی ها ترغیب می شود. این کار هزینه های تامین مالی برای سرمایه در گردش را به حداقل می رساند و این امکان را برای مؤسسه به وجود خواهد آورد که وجوه نقد خود را با سود نسبتا بالایی سرمایه گذاری کند. از سوی دیگر، کاهش در نرخ های بهره، ممکن است منجر به سیاست های کاهش سرمایه در گردش شود. با هزینه های پایین بهره، مؤسسه ممکن است مایل به نگهداری سطوح بالاتری از سرمایه در گردش باشد. نرخ بهره در هر سطحی که باشد، مؤسسه باید به میزان کافی سرمایه در گردش نگهداری کند تا به طور مؤثر کسب و کارش را اداره کند(کردی،۱۳۹۲،۱۱).